P. (ps. Beata van Helsdingen-Schoevers): 'Causerieën uit de binnenlanden' In: Soerabaiasch Handelsblad, 16 december 1908
Veel belangrijks passeert er toch in zoo'n negorij als Kertosono niet! Niet eens meer zoo bijzouder veel criminaliteitsgevallen, waar anders deze streken den naam van hebben. Helaas! een ferme wedono-kotta en ...geen sprake meer van sensatie-wekkende roofmoorden, brandperkara's, amok-nakers die mata glap zijn. Helaas zeg ik, voor den journalist dan altijd: wat glóéit een volbloed dagbladschrijver niet in opzienbarende gevallen, een misdaad uit ijverzucht bijvoorbeeld, een zelfmoord met als oorzaak een gebroken hart, een paar griezel-gruwelijke moorden met als achtergrond echtbreuk of felle jalouzie ... Hé? is het niet om van te genieten? Doch niets van dat al ... hier te Kertosono. Het schijnt dat de menschen zich er op toelegden een suikerzoet einde aan het jaar te maken, tragisch voor een nieuwtjesswellusteling.
Een paar heeren, die elkaar een blauw oog en een bloedneus timmeren's avonds bij nieuwe maan-officieel: maneschijn! — achter een asemboom, omdat de een zijn kind den ander zijn kind een draai heeft gegeven, en deze laatste papa daarop zijn toorn koelde door het belagertje van zijn spruit op diens beurt een mep te geven als gevolg waarvan het andere gelukkige vaderhart om bloedige wraak kreet, dreigde te bersten van gekrenkte trots door den smaad, zijn vleesch en bloed aangedaan... en dat het heele zaakje uitdraaide op een kloppartij, bloedbestriemde gezichten, fonkelende haatoogen, klacht bij de politie, de passieve partij z. g. drie dagen "algeheel onbekwaam tot eenigen persoonlijken arbeid," Het actieve deel der tragedie "schadenfroh" lekker, flink op z'n snuit geslagen, lékker die... En hierna een reeks epitheta ornantia, die de Nieuwmarkt jaloersch zoumaken.
De staart van het muisje, wordt een justitiezaak im optima forma, soesah, herrie, onkosten, eeuwige haat tusschen beide partijen, etc. etc. Oh, quel plaisir....
Nog een ander gevalletje. Een chineesche bruiloft, schitterend, schrikkelijk veel plezier, ettelijke, partijtjes, gedobbel, gefuifd tot het eerste ochtendgrauwen, toen... algemeene schrik: de bruidsjuweelen spoorloos verdwenen. Hadden in een kistje onder het bed in de slaapkamer gelegen, ineens... weg! Nu komt er een omstandigheid bij: de bijouterieën, die het bruidje getooid hadden, waren geen eigendom der familie, zooals meest in zulke, gevallen had men een kleedsier gehuurd, een matrone, die voor het toilet der jeune mariée zorgt, en meteen den juweelensmuk (in huur) levert. En deze préciosa waren op raadselachtige wijze verdwenen. Des te raadselachtiger, wijl het feestende gezelschap zich heel den nacht voor de deur der kamer gelegerd had, en er aldus geen vreemde in of uit had kunnen gaan zonder dat men het gemerkt zou hebben.
Mystieke geschiedenis! Heerlijke stof voor een Meade of Wileson-roman griezelig door geheimzinnigheid, angstig haren te berge doende rijzen. De politie stond dan ook een moment paf... één moment maar toen ontgloeide in liet brein van een of anderen kwieken imitatie Scotland Yard detective een reuzig fakkellicht! Hij had den draad gevonden meende hij, natuurlijk een der leden van de (fijne!) familie had de kostbaarheden in zijn bezit genomen... Eureka, gilde het illustre politiecorps unisono. Daar had je hét, het kon niet anders... zoo was het! En men toog aan liet zoeken. Animeerend werkje als je absoluut geen gegevens hebt. Als ik me niet vergis zijn ze nu nog bezig.
Succes, mes chevaliers sans peur et sans reproche! Zulk een schanddaad dient sans phrase gestraft: een der gastheeren, die een oude vrouw, welke van zijn gastvrijheid geniet, besteelt ter waarde van ongeveer f 1300, haar daarmede haar broodwinning ontneemt, alles onder her mom van deelnemende vriendschap, welk een schurkenstreek!
Evenwel, men tast nog vrijwel in het duister, het is te wenschen, dat die zaak niet op "korang trang" uitloopt.
Dit is de tweede Kertosonosche topic of the day.
De derde, is langen tijd geweest het naderende St. Nieolaasfeest. Want dat is hier weer eens naar behoren gevierd, na vele jaren, weer eens! Een luisterrijk feest voor de kinders, een vroolijke nafuif voor de grooten .... wat wil men meer? De noodige gelden waren binnengestróómd, de cadeautjes dientengevolge góéd, de hoofdonderwijzer-organisateur had met hart en ziel voor alles gezorgd, perfectum alzoo. Om 6 uur des middags was de schooljeugd in blijde verwachting present, er werd een optocht georganiseerd, een lampionoptocht voorafgegaan door de muziek, die lustig van de "Maliebaan" streek. En zoo ging men naar het station, waar de brave heilige met een extra-trein om 6 uur 28 arriveeren moest.
Het was alles zoo écht mogelijk, de jeugdige pretmakertjes bleven in de hoogste spanning, zelfs de "grooten" waren onmiskenbaar onder den indruk... Wat er toch veel afhangt van een aardige goed ineengezette regeling!
Toen de verwachting hét hoogste punt bereikt had, arriveerde precies op tijd de wonderbisschop in den express, bestaande uit een locomotief meteen eerste en een tweede klasse compartiment benevens een goederenwagen-voor de meegebrachte cadeaux! - Majestueus stoomde het zwarte monster liet station binnen, wat klopten er een massa hartjes angstig, tenminste onrustig; wat zwegen er velen, die anders de meest mogelijke praats hebben als een boek met zeven zegels! Toen stapte de Sint onder veel gejuich en fanfares uit, gevolgd door zijn trouwen knecht; de kinderen zongen hem welkomstliederen toe.... Het was bepaald suggestief; Sinterklaas besteeg buiten het stationsgebouw zijn rossinant, dat trappelend stond te, wachten, notabene geblinddoekt, uit vrees voor ongelukken! maar hij kwam er toch op, en martiaal exerceerde de processie wederom terug naar het schoolgebouw, voor dien avond herschapen in feestterrein, naar de geijkte term luidt: "feëriek" verlicht.
Men had de lokalen ontruimd, een ervan ingericht tot ontvangsalon voor den hoog eerwaarden gast, terwijl aan eene zijde keur van lieve geschenkjes, en ook nuttige cadeaux in rij in gelid stonden te wachten op de aanstaande eigenaartjes en eigenaresjes. Nadat Sint Nieolaas op de gebruikelijke manier gefêteerd was, en op de eveneens gewone wijze de spes patria een ernstig woord had toegepreekt, nadat er eenige vermaningen uitgedeeld waren en een popperig inlandertje ten voorbeeld gesteld, in den zak was gestopt en mee naar Spanje toog,- voor welke ijzige gebeurtenis er een massa gezichtjes van kleur verschoten — stond de goede Sint op, hij kon wegens de traditioneels drukte niet langer blijven en eclipseerde na een paar afscheidswoorden dus maar. Toen kwamen de jeugdige fuifnummers eerst recht los! De muziek zette een vroolijk wijsje in, en de kinders dansten, dansten met tusschenpoozen voor stroop drinken, cadeautjes uitdeden, hengelen naar verrassingen etc., tot een uur of tien ongestoord door. Daarna echter kwamen de "grooten" hun rechten doen gelden, knikkerden de kleintjes van de baan, en zetten de pret voort tot laat in den nacht, eigenlijk vroeg in den morgen. Tegen een uur of drie was het pas rustig op het schooierf. Hoe kon het ook anders? De muziek was animeerend, de consumptie naar wensch (zelfs voor speenvarken had men zorg gedragen, behalve het "wandelend souper",) de vroolijkheid liet niets te wenschen over. De organisator van het welgeslaagde fuifje werd tegen het einde van den avond zelfs onder veel gejuich geheven op de schouderen der talrijke dankbare vereerders en onder fanfares rondgehobbeld over het feestte ruin. Kertosono heeft zich geamuseerd: eenstemming is het oordeel, dat het partijtje zoowel voor de kinderen als voor de volwassen prachtig geslaagd is te noemen. De erkentelijke Kertosoneezen wenschen zich nog menigmaal zulk een avondje en wij helpen het hen wenschen.
vorige pagina | inhoud
