doorzoek de gehele Leestrommel

Leestrommel
Leestrommel
a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

De Leestrommel - bestaat sinds september 2005


Jacobs, Aletta: Reisbrieven (1913)
Observaties van de eerste vrouwelijke arts in Nederland, eerder gepubliceerd in De Telegraaf. Aletta reisde naar Penang, Medan, over Java en Sumatra en heeft oog voor alle bevolkingsgroepen, waarbij de situatie van vrouwen en het vrouwenkiesrecht altijd haar bijzondere aandacht heeft. Onmoeting met vrouwenkiesrecht-vrouwen, onder wie haar zuster Charlotte. Zij reisde met Carrie Chapman Catt, de Amerikaanse voorvechtster van het vrouwenkiesrecht. Een fascinerend tijdsdocument door een van Nederlands vooraanstaande vrouwen.

van Java, Melati: De jonkvrouwe van Groenerode (1874)
Eugenie de Lody is een Indisch meisje, dat - aan het begin van de roman - verpietert op een kasteel te Groenerode. Ze is mooi, intelligent en zou het liefste een jongen zijn. Of schrijven. Zulke verlangens gecombineerd met een ongewoon zelfstandig karakter leiden onvermijdelijk tot problemen in deze tijd. Maar Eugenie weet uiteindelijk te triomferen. De roman kent een onverwacht happy end, op een wijze die vele lezeressen diep genoegen zal hebben gedaan. Binnen de korste keren beleefde de roman een tweede druk.

van Java, Melati: Angeline's beloften (1879)
Het verhaal van Angeline's beloften begint te Batavia, op de ochtend van de 12de verjaardag van Angeline de Roze. Dat is de gelukkigste dag, want daarna gaat het bergafwaarts. Moeder sterft, Angeline moet naar een akelige tante in Holland, vervreemding van haar broer en dan sterft vader ook nog. Geen wonder dat er allerlei complexe situaties ontstaan. Maar Angeline houdt stand, ondanks alles!

van Java, Melati: Het Boschmeisje (1903)
Het meisje heette Maria Voornwijck, en zij was de dochter van een Hollandse man en een (waarschijnlijk) Molukse vrouw. Een lange bootreis, een schipbreuk, een gebrek aan redding. Het meisje overleefde in de bossen van Frankrijk. Zij drinkt warm bloed en eet dieren, ze slingert in bomen om zich te verplaatsen. Maar zij wordt gevangen genomen. Over haar innige vriendschap met freule Simone, het zogenaamde beschavingsproces, de terugkeer van haar geheugen en nog andere vele ontwikkelingen schreef Melati van Java een meeslepende roman. Vooral geschikt voor jonge meisjes en zij die dat geweest zijn.

van Java, Melati: Kijkjes in onze Oost (1880)
Zes verhalen schreef Melati, bedoeld voor Hollandse kindertjes die iets meer wilden of moesten weten over het leven in 'onze' Oost. Voor ons zijn het intrigerende vertellingen: zo moest de Oost dus zijn, zo was het ideale beeld ervan. Iedereen hielp elkaar en kindertjes waren weleens stout.

van Java, Melati: Laatse droom (1898)
Het tragische verhaal van een weduwe met twee kinderen (eentje niet meer in leven), die na een ellendig huwelijk wederom het geluk mist. Stemt tot nadenken over de verhouding tussen liefhebben, jezelf wegcijferen en opofferen. Een revolutionaire boodschap voor vrouwen in die tijd.

van Java, Melati: Het oog van Tomis (1887)
Over de vriendschap tussen de Javaanse jongen Tomis en de Hollandse jongen Paul Duffels. Tomis is de wijzere, zoon van een loera. Paul is de driftkop die in zijn onbeheerstheid Javaanse kindertjes mishandelt. Daar komen problemen van.

van Java, Melati: Bonte Wimpels (1897)
Een Hollandse man komt terug naar Den Haag, om daar met de handschoen te trouwen. Zo kan hij de bruid van zijn vriend veilig naar hem op Sumatra brengen. Helaas worden de bruid en de handschoen-man hartstochteljk verliefd op elkaar. Dan grijpt een jaloerse onderwjzeres in...

van Java, Melati: Colibri (1901)
Beeldschoon meisje met zwart haar blijkt een groot muzikaal talent te zijn. Nadat ze uit het vaderlijk milieu weg is, krijgt ze een opleiding en schittert op internationale podia, zoals het Scheveningse Kurhaus. De overwegend in Nederland gesitueerde roman staat in het teken van de moeder-dochter relatie.

van Java, Melati: Eigen Schuld (1878)
Een intrigerende titel die de vinger wijst naar een van de heldinnen: Emma, het meisje uit Indië, dat alles erft van de grootvader, of Dorine, het Hollandse meisje. De eerste opportunistisch, damesachtig, heerszuchtig. De tweede slorig, waarheidslievend en een beetje bang. Wie krijgt waarvan de schuld? De gedigitaliseerde roman liep tot en met hoofdstuk dertien....

van Java, Melati: Fernand (1878)
Zelden is Melati van Java dramatischer in haar sympathie voor het Indische meisje, veelzeggender in haar visie op moederschap en meeslepender in haar zeggingskracht dan in Fernand. Verschillende Indische vrouwen treden op, naast wie de titelheld een watje lijkt. Briljante Indische roman.

van Java, Melati: Haar held (ca. 1901)
Nergens staat het wezen van de man langer, dieper en pijnlijker ter discussie dan in damesromans. Wil een man weten, hoe dames denken, hij leze Haar held (ca. 1901) door Melati van Java.

van Java, Melati: Herfstdraden (ca. 1896)
Hoe de beeldschone Indische vrouw Hortense de Charière met haar geesteszieke echtgenoot Philip naar Indië gaat en daar uiteindelijk totaal in elkaar stort. Fascinerende passages over Hortense's Indische moeder, die slecht behandeld is door haar Europese man en dus neerkijkt op de Europese "beschaving".

van Java, Melati: Hermelijn (1885)
Mevrouw De Géran de Saint-Paul, geboren Hermine van Voorden en bijgenaamd Hermelijn, reist naar haar bruidegom Conrad, zoon uit een zeer rijke koffieplantersfamilie op Midden-Java. Dat is het begin van een tweedelige roman, waarin de verhoudingen binnen een Indische familie centraal staan. De eigenlijke heldin is Corona, die over de familie en de bevolking heerst met machtige dameshand. Maar zelfs zij heeft een karakterzwakte... Een roman om niet te missen! Zestig hoofdstukken, dus alleen voor de fans geschikt.

van Java, Melati: Hortense de Beauharnais. Koningin van Holland (1913)
Koninginnen uit het verleden spraken sterk tot de verbeelding van Melati, en daarvan getuigt dit boek. Met hulp van verschillende bronnen (zoals de dagboeken van Hortense) reconstrueert ze een beeld van het leven, zoals dat destijds geweest moet zijn. Historisch bevlogen, met duidelijke sympathie voor adel en kroon, een evenzeer merkbare tegenzin om het volk ter sprake te brengen, wie zin heeft in een subjectieve, politiek incorrecte weergave van een vorstin, die leze deze roman.

van Java, Melati: In Eigen Huishouding (1895)
Hugo en Emma arriveren na hun huwelijksreis in Bergveld. Hij werkt als griffier, zij moet nu huisvrouw worden. Bij mama in Amsterdam heeft ze niets geleerd, de meid Rika koeieneert haar en met Hugo's moeder kan Emma niet opschieten. Emma is te autonoom voor Bergveld en wellicht ook te artistiek. Er is een hevige crisis voor nodig om haar tot andere inzichten te brengen, en helaas komt die ook. Of er daarna nog iets van haar oorspronkelijke persoonlijkheid over is? Wij zwijgen bedrukt.

van Java, Melati: In Extremis (1896)
Tragische novelle over twee mensen in Indië. Zij op zoek naar liefde en geborgenheid, hij verlangend naar verpleging doro een Europese vrouw. Scherp portret van de desillusies waarmee een Hollands meisje naar Indië vertrok en de ondergang van een bon vivant. Een opmerkelijk bitter einde waaruit een duidelijke moraal spreekt.

van Java, Melati: Johan's Avontuuur (1890)
Hoe Johan van Schemerhoorn in de handen valt van een hadji, gered wordt door Birin en uiteindelijk tot het inzicht komt dat hij moet zijn wat hij is: een Hollands jongetje. Interessante kijkjes in een vroege koranschool, gevaren van het oerwoud en de ongeschreven wet die Melati etaleert over de juiste plaats voor alle mensen in de koloniale maatschappij. Een roman die minstenst dertig jaar populair was, gezien de vierde druk in 1922.

van Java, Melati: 'Naar huis!' In: Nederland (1923)
Ada Rintzen, een jong Indisch meisje, mag eindelijk naar huis. Haar opvoeding in Nederland is voltooid en geslaagd. "Het donkere meisje had succes. Zij was levendig, vroolijk, geestig, zooals men het maar zelden van Indische kinderen gewoon is — want zij was geheel Europeesch opgevoed, echt Hollandsch in denken en doen." In haar afwezigheid is haar Hollandse vader met haar Javaanse moeder getrouwd. Al dat verlangen naar huis, aan boord een succes, waarom wil Ada aan het einde van dit verhaal dan toch opeens liever vandaag dan morgen trouwen? Typerend Melati-element: Ada is trots op haar afkomst. "Dat zij een Javaansche vrouw was, dat wist zij en zij was er blij om, trotsch op."

van Java, Melati: 'Het juweelkistje van Tante Jet'. In: Het kasteel Schlesheim (1902)
Geestige novelle die draait om het doortastend handelen van een oudere Indische dame, Henriette Zanger, die ingrijpt wanneer zij dat nodig acht. Familieverwikkelingen, geldzorgen, ziekte en zorg, tante Jet weet haar omgeving naar haar hand te zetten waarbij het juweelkistje een cruciale rol vervult.

van Java, Melati: 'Miss Campbell'. In Miss Campbell en andere verhalen (1902)
Als Queenie Campbell maakt een jonge vrouw furore in de beaumonde van Batavia, maar als het web van leugens breekt, verdwijnt ze naar Nederland. Daar weet een militair die op Atjeh vocht haar te vinden... leugens, waarheid, liefde en bedrog en dat alles in een enkele novelle? Dat kan alleen Melati van Java. Boeit op elke pagina!

van Java, Melati: Orchidée (1905)
Ontroerende roman over Idée (Orchidée) Sonerius, geboren op Makau, een eiland nabij Banda. Zij is gevoelig, mooi en zeer intelligent; haar vader wil dat zij de geleerdste vrouw van Europa wordt. Ze studeert oude talen in Utrecht. Maar ze is ongelukkig, vooral als haar baboe doodgaat. Uiteindelijk leert ze klassiek vrouwelijke taken als huishouden te combineren met geleerdheid. Ontroerend portret van baboe in een kille en koude Hollandse maatschappij.

van Java, Melati: 'Oude schuld' In: Miss Campbell en andere verhalen (editie 1924; eerst dr. 1885)
Agnes is de aantrekkelijke dochter van Mina en Bernard Marwijk. Mina, nicht van tante Cato, stamd uit een militaie familie. Tegen de zin van tante heeft zij een boekhouder getrouwd. Ze zijn arm maar gelukkig. Marwijk laat een inbreker een deel van de buit en die belooft zijn schuld te delgen. Dat gebeurt pas jaren later, wanneer tante Cato Agnes onder druk zet met haar afschuwelijke neef te trouwen, nadat de inbreker bijna zelfmoord pleegde en ware liefde uiteindelijk de ontwikkelingen bepaalt. Een aangename novelle, die toch over grote vraagstukken van het leven handelt. Bijzonder.

van Java, Melati: Prada (1894)
Een Indische moeder-zoon relatie, een meisje dat om geld trouwt met een Indo-Engelsman die een opstandig dochtertje heeft, een broer die zijn Indische meisje niet kan vergeten en maar naar Atjeh moest, het zijn de belangrijkste personages die heel wat met elkaar te stellen hebben. Moordzucht, bigamie, haat en liefde beheersen Prada. Beslist geen roman voor watjes.

van Java, Melati: La Renzoni (1881)
In 1916 werd een gedramatiseerde verfilming van deze roman uitgebracht, met Annie Bos als titelheldin. Ach, wat zouden wij deze film graag zien! De geschiedenis in de roman verhaalt over Alda, dochter van een burgerlijke vrouw en een bohemien-tenor. Zij ontvlucht haar milieu. Na haar dood wordt Alda door de familie op kostschool gedaan en daarna in de huiselijke kring opgevoed. Zij trouwt, krijgt kinderen maar haar grote gave, kunnen zingen, wil ze niet verloochenen. Door tussenkomst van haar vader verlaat Alda haar gezin. Ze viert triomfen. Het internationale publiek ligt aan haar voeten. Maar dan keert het tij... Een aangrijpende roman is La Renzoni zeker. Talenten, gezinsgeluk, Godsgeloof en wereldse genoegens... en af en toe een man die verzucht naar Indië te willen vluchten als het leven hem te ingewikkeld wordt. Wie wil weten hoe het afloopt, kan La Renzoni nu lezen.

van Java, Melati: Rosa Marina (1892)
Plicht, liefde en ijdelheid strijden met elkaar in deze roman. De titelheldin is een Indisch meisje, fraai van uiterlijk, hoogstaand van innerlijk. Ze raakt verzeild in een huwelijk, in een spanningsveld met een oudere man en bevecht een boze stiefvader. Hollandse roman met Indische elementen.

van Java, Melati: Soerapati (1887)
Drie edities beleefde het tweedelige epos over de held Soerapati, en het publiek genoot ervan. Het tweede deel van de roman is eveneens vooral gesitueerd eind 17de, begin 18de eeuw. Ook reizen we met de hoofdpersonen mee naar Holland. De dramatische elementen uit het eerste deel worden vervolgd: lyrische beschrijvingen van de natuur op Java, een dramatische liefdesgeschiedenis tussen een Indonesische man en een Hollandse vrouw, vechtscènes, intriges aan het hof van Solo, gedachten over ras, stand en godsdienst alsook historische uiteenzettingen. Kan men meer van een roman verwachten? Neen.

van Java, Melati: Tante Betje (1901/02)
Onderhoudend kort toneelstuk, spelend in Indië, met als hoofpersoon een kruidengeneeskundige. Zij is wijs, adrem en kent het leven. Tussen de regels door kritiek op het Hollandse onderwijssysteem in Indië.

van Java, Melati: 'Verloren smart'. In: Nederland. (1901) (tw.dl.)
De jonge weduwe Olga voelt geen verdriet om haar man en dat terwijl ze nog geen jaar weduwe is. Liever gaat ze uit, en feest ze. Bataiva ontvangt haar en roddelt over haar. George Woudstra houdt van haar, en daarom neemt hij een besluit dat zowel zijn als haar leven ingrijpend zal veranderen.

van Java, Melati: 'Wie was zij?'. In Miss Campbell en andere verhalen (1902)
Klassiek verhaal over Otto, die als levenstroost naar Indië wil. Eerst omdat hij schilder wilde worden maar van zijn vader een ander vak moest kiezen. Later omdat hij ontdekt wie de vrouw van zijn hart is. In Indië is hij eenzaam. Hij maakt carrière en leest de kranten met opmerkelijk veel aandacht. Tot op een dag...

van Java, Melati: 'Weduwe'. In: Vriendinnen (1897)
Julia van Dussen is Indische vrouw, die na het overlijden van haar echtgenoot - een generaal - naar Nederland komt met haar dochtertje en een baboe. Hier valt de verstokte vrijgezel George Franken voor haar. Hij biedt haar zijn hart en zijn landgoed aan. Maar de mooie weduwe heeft een geheim, en enkelen weten daarvan. George evenwel niet. Welk besluit neemt Julia om haar toekomst veilig te stellen, en welke rol speelt haar dochter hierbij? Een even geestig als fascinerende vertelling.

van Java, Melati: Zwervertje (1922)
Het Indische jongetje Philip Stuvinga blijft verweesd achter in een klein Nederlands dorp. Dan herinnert hij zich hoe warm zijn moeder over haar zuster Rose sprak. Hij loopt weg, komt zoals hij wilde in Indië en blijft vastberaden naar zijn tante Rose zoeken. Ontroerende jeugdroman over een zwervertje dat al jong weet waar hij het liefste wil zijn en de kracht van moederliefde.

van Java, Melati: De reis van mgr Grooff naar Indië (1925)
Het betreft hier niet zomaar een reis. De schrijfster was in het bezit van haar vaders dagboek, die daarin schreef over de reis die hij met Grooff maakte: de een een jongeman uit Twente, de ander een bisschop die een moeilijk conflict moest gaan oplossen. Een bijzonder document.

Junius, Daisy: 'Getrouwd met een zeeofficier'. In: Elsevier's Geïllustreerd Maandschrift (1893)
Hendrik heeft getekend voor de dienst en gaat naar Indië. Het valt zijn echtgenote Nora zwaar hem te laten gaan: ze is in verwachting en hij zal drie jaar verblijven... Ze blijft achter met herinneringen, de poes en het gezelschap van Ella, die haar verloofde verloor in de oorlog overzee. Dan komt er een brief uit Arjeh: Uw echtgenoot heeft, door een klein ongeval een lichte verwonding aan de rechterhand bekomen, waardoor hem het schrijven moeiehjk valt; hij heeft echter, zoo goed en zoo kwaad als het ging het adres zelf geschreven, om u niet te verontrusten..." Met frappante afkeurende opmerkingen over jongens die dienst willen nemen. Vijf delen met veel eenzaamheid.

Junius, Daisy: 'De Gouden Zuil'. In: Eigen Haard (1899)
Slechts zeven afleveringen had Daisy nodig om de bloei en ondergang van freule Cecile Wely te verhalen. Hoe zij, in Indië geboren, met haar ouders (hij: KNIL-generaal, zij: vrouw van adel) nu in Den Haag woont. Haar verliefdheid op Arnold Wellinge. Hun huwelijksleven, hun zoon Hans. De aanhoudende liefde van officier Gerard Wirtzinga. Zijn trouw aan haar. En dan, dat vreselijke. Daisy schreef vaker feuilletons en dat is te merken aan de snelle en gevoelvolle wijze waarom zij mensen en situaties schetst. Ook haar fascinatie voor Indië, dat zo vanzelfsprekend aanwezig is. Een bijzondere schrijfster en een bijzonder feuilleton.

Junius, Daisy: 'Baboe Mina'. In: De Sumatra Post (23 en 25 mei 1903)
Aangrijpend feuilleton vol eenzaamheid, spelend ergens in Nederland. Een Javaanse vrouw heeft een Indische jongetje aan de hand. Zij zoekt baboe Mina, die voor het kind moet zorgen. Niemand kent haar of wil haar kennen. De twee zijn nergens welkom. Deuren worden gesloten. De ik-persoon kent het kindje vaag: "Ik heb jou gezien, hati mas," zeide ik, "op de boot, weet je wel?" Maar ook daar kan het kind niet blijven. Waarschuwing: doet pijn aan het hart om te lezen. Twee delen.