Melati van Java: Orchidée
Amsterdam: L.J. Veen, derde dr., z. jr.
eerste druk 1905

Inhoudsopgave *

I. Nederland. In het grote buitenlogement "in de Vergulde Kreeft" arriveert een nieuwe gast: Idée Sonerius uit Utrecht. Voorstelling van de andere gasten; de vader van Idée. Lezen

II. Lunch van alle gasten. Achtergrond van Idée: ze studeert oude talen, is geboren op het eiland Makau ("niet ver van Banda") en kwam na het overlijden van haar moeder met vader en baboe naar Nederland. Vader was assistent-resident op Makau. Idée is niet gewend met andere jonge meisjes en jongens om te gaan; volgens haar vaders wens is haar leven is gericht op de studie. Lezen

III. Samenzijn van vader en dochter Sonerius. Beschrijving van de vader. De pensionmeisjes willen van Idée een "echt" meisje maken. Haar vader verzet zch tegen die invloed; zijn dochter is er te talentvol voor. Lezen

IV. De pensionmeisjes gaan uit fietsen en Idée denkt daar diep over na, zelf heeft ze nog nooit gefietst omdat vader dat onvrouwelijk vindt. Voor Kerstmis moet ze haar kandidaats doen. Idée vindt nauwelijks aansluiting bij de andere pensiongasten. Lezen

V. Idée heeft concentratieproblemen. Ludo Doreveld stelt zich voor, hij studeert ook. Ludo is medisch student. Vader onderbreekt het gesprek. De pensionmeisjes- en jongens hebben medelijden met Idée. Lezen

VI. Verandering van pensiongasten. Idée gaat langzaam meedoen met de anderen; Ludo is er ook bij. Haar vader laat het toe, ook op doktersadvies. Ze helpt mee aan een fancy fair en zorgt voor sarongs die de tentjes verfraaien. Zelf draagt ze oosterse kledij, met onder andere gouden oorknoppen die ze van baboe leent. Vader keurt het zeer af en daardoor vindt ze dat ze niet thuishoort tussen deze jonge mensen. Voorgenomen vertrek van vader en dochter uit het pension. Lezen

VII. Ontmoeting in het bos tussen Ludo en Idée. Gesprek over de fancy fair, studeren, ergens bij horen of niet, en over de huiselijke vaardigheden van een "echt meisje". Lezen

VIII. Utrecht. Idée's studeerkamer. Huishouden van vader en baboe en haar hulpje Betje; Idée mag alleen studeren. Baboe heeft het koud. Ontmoeting met Ludo op straat, die troost en bemoediging vraagt aan Idée. Lezen

IX. Betje is niet gekomen en baboe ligt met koorts in bed. Het huishouden is chaos. Idée weet niet hoe ze de kachel aankrijgt. Ludo komt op het goede moment langs en doet het voor haar; evenals ander huishoudelijk werk. Gesprek tussen Ludo en vader over het belang van studeren en huishouden voor Idée. Lezen

X. Ludo is gestraald en besluit in Utrecht verder te studeren. Bij zijn nichtje Josephine Kleiberg hoort hij dat ze van plan is een betrekking te zoeken. Hij stelt haar voor te polsen bij de familie Sonerius. Lezen

XI. Baboe heeft longontsteking en Idée is erg overstuur, ze kan niet studeren. Daar is vader boos over. Hij ziet een grote toekomst voor zijn dochter als geleerde. De huishoudhulp Dien blijkt onbetrouwbaar; de ziekenverpleegster vindt dat Idée als vrouw huishoudelijke kwaliteiten moet ontwikkelen. Dien neemt ontslag. Baboe wordt erger en overlijdt. Lezen

XII. Bezoek van Ludo. Idée huilt bij hem uit over baboe. Ze is bang dat ze nu een hekel aan haar studie krijgt. Ludo stelt voor dat ze goede kameraden worden. Ludo stelt tactvol voor om Josephine in huis te laten komen. Lezen

XIII. Baboe is begraven. Vader en dochter leven zo eenvoudig mogelijk; ze volgen de "natuurgeneeswijze". Bezoek van Laura van Wegel, uit het pension. Idée leert meisjesvrolijkheid kennen als ze met Laura langs winkels wandelt en appelbollen eet. Lezen

XIV. Josephine komt in betrekking als huishoudster. Hervormingen in het huishouden bevallen goed. Idée kan weer studeren; Ludo komt regelmatig op bezoek. De tijd van het examen komt dichterbij; Idée lijdt onder de spanningen. Ze stelt haar vader teleur door niet cum laude te slagen. Ludo, Laura en anderen zijn wel blij voor Idée. Zij is verheugd daarover. Laura's moeder vraagt Idée te logeren. Lezen

XV. Amsterdaam. Idée logeert bij de familie Van Wegel. Aanpassingsproblemen; ze is geen gezelligheid gewend. Lezen

XVI. Bezoek van Ludo. De jongens en meisjes willen de volgende dag gaan schaatsen, maar Idée kan dat niet. Ludo zal het haar leren. Idée geniet van haar eerste bal. Lezen

XVII. Weer thuis zegt Idée aan Josephine dat ze toch tussen haar boeken hoort. Gesprek over moeders en dochters, over armoede en liefdadigheid. Lezen

XVIII. Idée vraagt aan Josephine om haar les in huishouden te leren. Ze heeft verdriet omdat vader anders is geworden, en minder om haar studie lijkt te geven. Het samenzijn als vroeger in Indië bestaat niet meer. Gesprek, Idée zal zich tot haar boeken beperken. Lezen

XIX. Vader en Josephine lijken verdrietig. Josephine gaat weg wegens familieomstandigheden; Idée zal het huishouden overnemen. Vader is op reis gegaan. Lezen

XX. Vader blijft langer weg. Idée verheugt zich op het samenzijn met vader. Gesprek met Ludo over de situatie. Lezen

XXI. Ter ere van vaders thuiskomst bereidt Idée een feestmaaltijd voor en zet ze het huis vol bloemen. Vader wil er niets van weten. Dan begrijpt Idée dat vader en Josephine van elkaar houden en vanwege haar bestaan afstand namen. Lezen

XXII. Afstand tussen vader en Idée. Met Ludo praat ze over wat ze heeft ontdekt; hij wist het al langer. Idée verlangt terug naar de tijd toen baboe nog leefde. Vader mist Josephine. Lezen

XXIII. Idée zoekt Josephine op in haar nieuwe betrekking en vraagt haar terug. Vader is nu zielsgelukkig. Lezen

XIV. Ontknoping. Lezen

Verantwoording*

De inhoudsopgave is gebaseerd op Melati van Java: Orchidée. In de gebruikte editie zijn de hoofdstukken alleen genummerd. De cijfers tussen [vierkante haken] verwijzen naar de paginering in het boek.

Voor kennelijke fouten die aan mijn waarneming zijn ontsnapt, hou ik me aanbevolen.

Vilan van de Loo