De Leestrommel - bestaat sinds september 2005

Savornin Lohman, Anna de: Liefde (1905)
Prachtige novelle over Liesbeth, het Haagse aristocratische meisje dat na een dramatisch verlopen huwelijk uit Indië terugkeert naar Den Haag. Ze is weduwe. In Den Haag vindt zij geen aansluiting meer bij haar eigen kring; zij is verindischt. Niemand begrijpt wat er werkelijk in Batavia gebeurde, en hoe het voor haar was toen haar man een Chinese vrouw bezocht. In Duinoord woont ze tussen de baboes, en vindt ze langzaam nieuwe kennissen, de meesten zijn ook in Indië geweest. Na een nieuw drama leert ze berusten. Fascinerende beschrijvingen van de Haags-Indische kringen tussen burgerij en aristicratie in.

Savornin Lohman, Anna de: 'Roem' uit de bundel Miserere (1895)
Henning van Helsdingen verlangt ernaar iemand van betekenis te zijn, en daarom besluit hij om roem en eer te gaan oogsten tijdens de oorlog op Atjeh. Marie waarschuwt hem tevergeeft voor de consequenties. Wanneer hij later terugkomt, vertelt hij aan haar over zijn ervaringen, en de betekenis die oorlog en roem voor hem hebben. Een verhaal met een pacifistische moraal, gebaseerd op actuele gebeurtenissen uit die tijd. Herlees tussen de regels de discussies van toen en bepaal uw standpunt!

Stratenus, Louise: Begoocheling (1905)
Annie Meerbloem is opgevoed door haar vader, die een Indisch pensioen heeft. Na zijn dood besluit ze haar kunstzinnig talent te ontplooien. Dat is groter dan haar vermogen de juiste romantische keuzes te maken. Aan het eind van de dramatische novelle vinden wij haar terug als gescheiden vrouw, diep ellendig, maar wel in Parijs en onder de liefdevolle hoede van een integere, artistieke man. Een intrigerende novelle.

Stratenus, Louise: Verloren geluk (1892)
Herbert van Polanen heeft een moeilijk leven. In Nederland groeit hij op in armoede, in Indië verliest hij zijn moeder. Weer in Nederland wacht hem de confrontatie met zijn voormalige verloofde Maria van Oudrijk. Zij is inmiddels ongelukkig en verbitterd. Toch vinden ze elkaar, dat wil zeggen, min of meer en misschien te laat. Een prachtige roman waarin Indië op de achtergrond aanwezig is, maar wel de hoofdpersoon ten diepste heeft aangeraakt.

Sri, Nji: Een nonna (1902)
Ontroerende en inspirerende roman over het Indische meisje Nonnie, dat a. een fraai uiterlijk bezit, b. een gouden hart en c. adrem is in zeggen en handelen. Dat vindt de jonge ambtenaar Tjarda van Ekringa aanzienlijk leuker dan de kwaliteiten van zijn verloofde Florence. Al snel ontstaan er spanningen, wat ook te maken heeft met Tjarda's voorkind. Nonnie zorgt voor deze jonge Emy. Florence gaat haar eigen weg, ondanks liefdesverklaringen. Deze Leestrommel editie is deels feuilleton (Bataviaasch Nieuwsblad) en deels roman, waar de afleveringen in de krant ontbraken.

Sri, Nji: Slamat (eerste deel) (1899)
De Indi-Europese Melanie Clifford keert uit Europa terug naar Indië. Haar vader wil dat ze geen 'nona' wordt, en een goed huwelijk zal doen. Melani heeft zich in Europa aangepast voorgedaan, maar is van binnen altijd zichzelf gebleven. Ze houdt zielsveel van Indië. In de eveneens Indo-Europese Max de Rouchebrune lijkt ze een geestverwant te ontmoeten; hij is zeer anti-Hollands, hij haat de blanda's. Een roman met waardering voor doekoens, met afkeer van Hollanders en met vele inzichtgevende neven-intriges. Nji-Sri kiest duidelijk positie en dat is verfrissend om te lezen. Net even dat andere perspectief, dat je zo weinig elders leest. Wie het leven in de kolonie wil begrijpen, kan niet om deze roman heen.

Steenen, F.I (ps. J.C. Soewarno-van der Kaaden): Mir een kleine baboe (1933); Een intermezzo op de Christiaan Huygens (1903)
Twee verhalen waarin weemoed de boventoon voert: over goedwillende mensen die naar liefde en zorg verlangen, maar door het alledaagse leven tegengehouden worden. Dat maakt ze tot het droevigste van misschien wel de gehele Leestrommel: de moordende kracht van conventies als het gaat om het grootste gevoel dat in het hart zit. Een harde waarschuwing.

Sri, Nji: Een liefde in de binnenlanden (1903)
Deze roman is something else. In de binnelanden ontstaat een liefde tussen de aristocratische Marcelle de Bogaerde en de bestuursambtenaar Fokko Taets van Horne. Marcella is een bijzondere jonge vrouw: zelfstandig in denken, doen en voelen. Als dochter van een Raad van Indië kiest ze er toch voor gouvernante te worden en een regentsdochtertje op te voeden. Ze kan goed tekenen en verdient er zelfs geld mee; een Inheemse jongeman poseert voor haar, hoeveel kleding hij daarbij draagt, is niet even duidelijk. Taets is een getrouwde womanizer. Hij belooft zijn vrouw voor Marcella te verlaten. Zij gelooft hem. Met beschrijvingen van de hofcultuur, bespiegelingen over het huwelijk, veel geroddel en een aangrijpende ontknoping die Taets in een ander licht plaatst. Een aanrader.

 

Steketee, Johanna: 'Sinjo!' In: De kunst (1909)
Bertha is Hollands, Carel is Indisch. Ze hebben een dochtertje en een slecht huwelijk. Want hij wil terug en zij wil blijven, en hoe moet dat nou? De situatie lost zich vanzelf op met een afschuwelijke ontknoping. Pijnlijk scherp beschreven situaties omtrent wat de schrijfster "rassehaat" noemt, en daarmee anno 1909 een anti-reclame voor gemengde huwelijken. Opvallend voor deze tijd is wel dat de intelligente en gevoelige persoon de Indische man is. Preciezer gezegd is dit dus een antireclame voor de Hollandse vrouw. Het kind is de dupe:" Ik wou zoo graag dat hij terugkwam, Maatje."