Mevrouw J.Kloppenburg-Versteegh: Het leven van de Europeesche vrouw in Indië
Deventer: Charles Dixon,1913 (met drie patronen)

11:] Het ontwaken.

De ochtenduren in Indië zijn de heerlijkste momenten van den dag: het ontwaken van de natuur, de aangename kalme stemming van onze omgeving, de koelte van de temperatuur.
Neem het als een gewoonte aan, om te zes uur op te staan.
Spoel uw mond, poets uw tanden, wasch uw aan-gezicht en doe een schoone sarong-kabaya aan.
Voor gij een huisjongen aanneemt, moet gij, als hij niet op uw erf slaapt, overeenkomen, dat hij om zes uur binnenkomt.
Zoodra gij wakker wordt, moet ge de deur openen, om hem binnen te laten.
Over het algemeen zal in hoofdplaatsen brood en melk om zes uur bezorgd zijn.
Bij het binnenkomen moet de jongen onmiddellijk de melk op het vuur zetten; zorg dat ze goed doorkookt en drie a viermaal opborrelt.
Dit is bijzonder aan te bevelen, daar dikwijls de herkomst van de melk twijfelachtig is, op plaatsen waar er geen keuring op bestaat.
Kook de melk in een melkkoker, opdat, terwijl de jongen deuren en vensters opent, de melk niet overkoken kan.
Er moet des morgens koffie-extract aanwezig zijn, dat den vorigen avond gemaakt is.

[12:]

Zorg dat het achter slot is, zoodat er niet met de koffie geknoeid kan worden door de bedienden, of deze er van snoepen.
Brand en maal de koffieboonen zelf, als ge gesteld zijt op een kop koffie, dat heerlijk van smaak is en niet uwe gezondheid benadeelt.
Over geheel Indië zijn bussen met gemalen koffie te koop met het merk "Malangsche koffiebranderij".
Als die koffie van de Europeesche fabriek afkomstig is, dan valt op de kwaliteit niets aan te merken, maar veelal wordt zij vervalscht met surrogaten, die zeer schadelijk voor de gezondheid zijn.
Ik zag ze vervalschen o. a. met gebrande tamarindepitten, deze werken constipeerend en verwekken duizeligheid, loomheid enz.
Neem een koffiefilter met smallen koker; dit is voordeeliger voor het zetten der koffie.
De koffie moet zeer fijn gemalen zijn; voor twee personen berekent men 3 dessertlepels.
Stamp de koffie goed vast en doe daarop twee portglazen water.
Men kan kokend water nemen, doch wil men extra fijne koffie hebben en de schadelijke deelen der koffie weren, zoo zet de koffie met koud water op.
Eenige lepeltjes extract is voldoende om, aangevuld met heete melk, een heerlijk kopje koffie te hebben.
Menschen die aan de maag, of aan opgezetheid van den buik souffreeren, doen goed bij de koffie een beschuitje of sneedje brood te eten.
Ga niet dadelijk in een luierstoel liggen na het

[13:]

ontwaken, maar blijf in beweging, vooral na het koffie drinken, men vergemakkelijkt daardoor den stoelgang.
Maak het U tot gewoonte, 's morgens vroeg een geregelde stoelgang te hebben; zorg dat dit geschiede vóór het baden.
In Indië moet in het bijzonder op den dagelijkschen stoelgang gelet worden, wil men er steeds gezond blijven.
Men is dan minder vatbaar voor typhus, cholera en andere ziekten.
Laat spijs en drank niet overdadig zijn; het voedsel moet licht te verteren zijn.
Neem een gezonde beweging.
Als het kopje koffie op is, ga dan het erf op en zie of er behoorlijk geveegd wordt.
Houdt gij paard en rijtuig, ga na of uw paarden goed verzorgd worden en of stal en afvoergoten gereinigd zijn en of uw rijtuig ook in alle onderdelen schoongemaakt is.
Ga de bediendenkamers na, laat alles voor de frischheid openzetten, want het is een Javaan eigen, om vensters en deuren gesloten te houden.
Leer ze hun woning schoonhouden, het bed, (balé-balé) moet met de kussens veel gelucht worden.
De Javanen hebben er niet veel bezwaar in als ze wandluizen op hun slaapstee hebben, dit vinden ze heel gewoon, ook al hebben zij er hinder van.
De zindelijkheidsbegrippen zijn bij hen niet ontwikkeld; hierbij komt, dat hun verregaande luiheid overal den boventoon voert.

[14:]

Wij Europeanen zijn verplicht hen in alles voor te gaan, al kost het ons veel moeite en onaangenaamheden.
De kans daarentegen om geen besmetting van hen op te loopen is hiermede ruimschoots beloond.
Om wandluizen te verjagen en uit te roeien, moet men ligoendi bladeren bij hun balë-balë en kleederen neerleggen, dit moet dikwijls herhaald worden.
Over het algemeen gaan de bedienden uit gemakzucht in hun kamer koken, ook dit moet verhinderd worden, behalve het brandgevaar, ontstaat daardoor groote onzindelijkheid.
Veelal zijn de bediendenkamers vochtig; laat er niet in schrobben, doch steeds dweilen.
Vermeng het water met sapo carbol of een ander ontsmettingsmiddel, laat voor de vocht onder de balë-balës wat chloorkalk zetten.
Verder kunnen de ochtenduren doorgebracht worden met wat in den tuin te werken.

---

vorige pagina | inhoud | volgende pagina