Annie Foore: De Van Sons 's-Gravenhage: Henri J. Stemberg, 1881
Inhoudsopgave *
De Van Sons bestaat uit twee delen; van het eerste deel ziet u het titelblad. Het oorspronkelijke omslag is helaas onbekend bij de Leestrommel.
Eerste deel.
I. Delft. Er is onrust in de straat, merkt het eerzame echtpaar Van Son; hij is notaris. Het blijkt dat De Raat is overleden. Emile van Son is verloofd met Dora de Raat. Consternatie. Dokter Ems noemt de doodsoorzaak. Lezen
II. De familie Van Son aan het ontbijt. Vader, moeder, dochters Gertrude en Christine en zoon Bernard. Bezoek van meneer Man, die het nieuws over De Raat vertelt aan mevrouw van Son. Lezen
III. In het (huis)kantoor bezoekt Emile zijn vader, om te zeggen dat hij naar Indië gaat. De ware doodsoorzaak van De Raat blijkt en Van Son laat zich kennen. Emile wil beslist met Dora naar Indië. Lezen
IV. Dora is bij de Van Sons ingetrokken, ze blijkt nu arm te zijn. Als Emile zijn laatste examens gedaan heeft, zullen ze vertrekken. Nu moet Dora de huishouding leren. (Ger)Trude en Dora wandelen op straat en vergelijken hun leven. Trude is gecharmeerd van Frank Hoogewerf. Lezen
V. Het frivole gevoelsleven van mevrouw Van Son en haar gebrekkige moederlijkheid. Van Son vertelt Emile over zijn oom Jan, die in Indië woont en zeer rijk is, maar die hij beter toch links kan laten liggen. Lezen
VI. Gertrude ontmoet Frank Hoogewerf; hij doet haar op indirecte wijze een huwelijksaanzoek dat ze accepteert. Lezen
VII. Huwelijksdag van Emile en Dora. In haar huwelijksjapon - nog een geschenk van haar vader - vindt Dora een brief. Lezen
VIII. Emile's vader geeft het jonge paar 25 gulden; maar in de brief vond Dora duizend gulden. Ze gaan op huwelijksreis naar Brussel. Daarna een verblijf in Gelderland met een bezoek aan tante Aleida, die vooroordelen over Indië heeft. Lezen
IX. Zeereis. Tussen Emile en Dora ontstaan ergernissen. Kort verblijf in Port Said. Lezen
X. Beschrijving van het kleine plaatsje Iloenka, gelegen in de Oosthoek van Java. Lezen
XI. De assistent-resident Louis van Trecht en zijn zwakke echtgenote Jenny ontvangen Emile en Dora in Iloenka. Emile is er aspirant-controleur. Lezen
XII. De dessabewoners zijn met honderden naar Iloenka gestroomd, het muziekcorps van de regent speelt. Aankomst van de resident Duperé en zijn echtgenote, die niet "geheel Europees" is. Bal. Lezen
XIII. Van Trecht maant Emile aan zijn visites te gaan maken, in de volgorde die de hiërarchie dicteert. Bezoek met Dora aan de regent, daarna aan de patih. Dora ontmoet zijn echtgenote Fatima en overdenkt wat ze weet van Fatima's leven. Bezoek aan majoor Van Welckendonk en zijn echtgenote. Gesprek over vrouwen in Indië. Lezen
XIV. Huiselijke gezelligheid in de controleurswoning van Emile en Dora. Bezoek van de Van Trechts. Hij vertelt dat hun oom Jan juist erg arm is. Emile twijfelt aan het goede karakter van zijn vader. Lezen
XV. Bezoek bij dokter Broks en zijn Indische echtgenote, die een dochtertje als pleegkind heeft. Een hartelijke vrouw. Daarna bezoek aan de kapiteinsweduwe douairière Cornelissen, die zure roddels verspreidt. Vervolgens bezoek aan de hoofdonderwijzer Voerman en zijn Amsterdamse echtgenote. Hij voelt zich een miskende dichter. Dan een bezoek aan de notaris Van Berkum, die met een Javaanse is getrouwd, de moeder van zijn kinderen. Lezen
XVI. Bezoek aan de Reenens. Levensverhaal van de beeldschone Indische Ida Reenen en haar huwelijk met Oscar. Hij - een officier - is nu ziek thuis. Lezen
XVII. Het idealisme van Emile in Indië. Dora is in verwachting. Daarom heeft mevrouw Broks haar Niam gestuurd, een Indonesische vrouw. Niam heeft al snel gezag in huis. Lezen
XVIII. Dora's bevalling. Emile is overstuur, Niam en mevrouw Broks helpen in huis. Lezen
XIX. Het is een meisje (Emy). Pril oudergeluk. Opeens komt Oom Jan op bezoek. Hij zal zijn levensverhaal gaan vertellen. Lezen
XX. Eerste gedeelte van het levensverhaal van Oom Jan: jeugd, beginjaren in Indië. In de tabak te Bezoeki. Vestiging te Wondorono; slechte jaren door een schrikbewind van de administrateur Valstert. Zijn huishoudster Sarinah besteelt hem. Dankzij mevrouw Valstert en zijn vriendschap met Henri houdt hij het leven vol. Lezen
XXI. Tweede gedeelte van het levensverhaal van Oom Jan: Henri sterft op een vreselijke manier aan hondsdolheid. Zijn Kasima en dochter Tina gaan mee met Oom Jan. Na vijf jaar werk wordt hij ontslagen; het gaat slecht met de onderneming. Uiteindelijk vindt hij weer werk en floreert. Lezen
XXII. Delft. Het is bekend geworden dat Gertrude en Frank het samen eens zijn. Verwondering: zij is degelijk, hij staat bekend als losbol. Christine leest haar zusje tevergeefs de les. Frank heeft geldproblemen. Lezen
XXIII. Bij de Van Sons valt Bernard flauw en blijkt ziek. Hij heeft veel rust nodig. De notaris heeft nu berouw over de zuinige levensstijl die hij beslist wilde voeren. Niemand mocht weten dat er geld genoeg was. Lezen
XXIV. Eulalia van Son kan slecht voor haar zieke kind zorgen; zijn zusjes doen het beter, vooral Gertrude. Zij heeft verdriet over het afstandelijke gedrag van Frank en geeft hem zijn woord terug. Lezen
XXV. De notaris heeft geen rust in zijn kantoor; Bernard voelt zich schuldig omdat zijn ziekte veel geld kost. De notaris bekent rijk te zijn; Bernard vertelt het aan Gertrude. Zij luistert een zakenbespreking van haar vader af. Lezen
Tweede deel.
XXVI. Gertrude overdenkt hoe haar jeugd had kunnen zijn. Ze overweegt een paar duizend gulden voor Frank te stelen en gaat naar het kantoor van haar vader. Hij komt plotseling binnen. Bernard roept. Hij sterft. Gertrude verneemt dat Frank zich met een rijk meisje heeft verloofd. Lezen
XXVII. Iloenka. Van Trecht heeft besloten een liefhebberij-comedie op te voeren. Eigenlijk zoekt hij nader contact met Dora. Overleg in huize van Trecht over de opzet van de comedie. Lezen
XXVII. Nontonners bij de assistent-resident. Van Trecht onthult aan zijn gasten wat zijn plan is. Iedereen laat zich gelden. Emile weigert. Dora brengt hem later tactvol onder ogen dat het onverstandig is wanneer hij als controleur zijn meerdere iets weigert. Ze zegt niet, dat Van Trecht haar dat heeft uitgelegd. Gesprekken in de societeit; Voerman presenteert zijn opzet voor de comedie. Lezen
XXVIII. Voerman krijgt een standje van zijn echtgenote. Bij de volgende bijeenkomst is besloten dat men zal instuderen Le médecin malgré lui van Molière. Discussie over de rolverdeling. Lezen
XXIX. Over de vrouw in Indië. Stricke vertelt Dora dat Fatima gestorven is. Over de betekenis van controleur-zijn. Emile blijft idealistisch. Stricke adviseert hem te rapporteren wat zijn meerderen willen horen. Lezen
XXXII. Geruchten omtrent de comedie beheersen Iloenka. Kapitein Reenen wil zijn Ida liever niet missen voor repetities. Hij hoopt op kinderen, maar Ida wil ze niet. Gesprekken tussen de dames over hun kostuums. Dora vertelt Emile dat Van Trecht zich onprettig gedraagt. Lezen
XXXIII. Verdere voorbereidingen van de comedie. Repetitie. Van Trecht weet Voerman te dwingen zijn zin te doen in de comedie. Lezen
XXXIV. De comedie begint voor meer mensen een last te worden. Een onaangename repetitie. Mevrouw Cornelissen laat kapitein Reenen weten hoe intiem zijn echtgenote is met Stricke. Lezen
XXXV. Dag van de opvoering, te houden in het huis van de assistent-resident. Iedereen is er, zelfs de residentsvrouw.Grote en kleine moeilijkheden voor en na de opvoering, die een succes is. Lezen
XXXVI. Kapitein Reenen ziet 's nachts zijn echtgenote met Stricke samen. De dag na de opvoering is bijna heel Iloenka tevreden. Van Trecht betreurt de afstandelijkheid van Dora. Lezen
XXXVII. Kapitein Reenen heeft verzocht weer naar Atjeh te mogen gaan. Zij begrijpt waarom. Hij wil zich daar laten doodschieten. Na zijn vertrek komen twee zusters van Ida bij haar inwonen, haar familie komt vaker. Als Stricke er is,komen haar ouders onverwacht: de kapitein is dood. Geroddel in Iloenka. Lezen
XXXVIII. Stricke beëindigt zijn verhouding met Ida. De kapitein blijkt een ander testament te hebben achtgelaten: Ida is arm. Lezen
XXXIX. Dora stort haar hart uit bij mevrouw Van Welkendonck over de toenaderingen van Van Trecht. Zij geeft advies, en benadrukt dat Dora nooit met hem alleen mag zijn. Dezelfde avond dringt Van Trecht zich in. Hij vraagt haar Emile de juiste rapporten te laten schrijven, en anders dreigt er overplaatsing. Lezen
XL. Emile is niet gelukkg in de dienst. Post uit Holland: Bernard is dood en Gertrude komt naar Indië om als onderwijzeres te werken. Oom Jan bericht dat hij zonder werk is. Lezen
XLI. Dora is nederiger en Emile is vriendelijker tegen de residentsvrouw, daardoor wordt het sociale leven in Iloenka voor hen wat gemakkelijker. Van Trecht op bezoek, zijn toenaderingen gaan verder en Niam weet uiteindelijk haar mevrouw te bevrijden. Lezen
XLII. Jenny van Trecht eist uitleg wanneer haar man thuis komt. Gesprek over zijn gedrag, hun positie en vooruitzichten. Van Trecht wil dat Jenny gaat bemiddelen. Zij gaat naar Emile en Dora en stort daar in van verdriet. Emile belooft haar man niet aan te klagen. Lezen
XLIII. Dora verzwakt, door de spanningen en slechte voeding; ze zijn armer dan ooit. Gertrude komt net op tijd om voor haar te zorgen en wat geld in te brengen ; ze heeft een betrekking bij mevrouw Broks. Lezen
XLIV. Zakengesprek tussen Emile en Van Berkum. Emile blijft bij zijn opinie en wil de bevolking niet benadelen door een voor Van Berkum gunstig rapport uit te brengen. Van Berkum biedt er een paar duizend gulden voor. Oom Jan trekt in bij de Van Sons. Gertrude onthult dat Oom Jan meer geërfd heeft dan hij dacht; haar vader (en dus zijn broer) heeft oneerlijk gehandeld. Dankzij inmenging van Gertrude kan Oom Jan naar Nederland om daar orde op zaken te stellen. Lezen
XLV. Stricke heeft Gertrude ten huwelijk gevraagd. Zij weigert. Elders bezoekt mevrouw Cornelissen Ida om haar op de hoogte te brengen van dat aanzoek, daarna bezoekt ze de residentsvrouw om haar de ware gebeurtenissen rondom Van Trecht te vertellen. Zij is jaloers omdat Van Trecht haar aanbidder was. Lezen
XLVI. Dora verzwakt meer; ze hebben nu ook schulden. Emile dreigt voor het aanbod van Van Berkum te bezwijken. De dokter zegt dat Dora naar de bergen moet om te kunnen genezen. Dat kost geld. Net op tijd komt er een telegram uit Holland. Lezen
XLVII. Glorieuze ontknoping. Lezen
Verantwoording*
De inhoudsopgave is gebaseerd op De Van Sons (twee delen). Daarin zijn de hoofdstukken alleen genummerd. De cijfers tussen [vierkante haken] verwijzen naar de paginering in het boek. Het boek bestaat uit twee delen, maar de hoofdstukken zijn doorgenummerd. Wel is er een fout in het drukproces ontstaan: er zijn twee hoofstukken XVII, waarna de nummering verder gaat met hoofdstuk XVIII. Verderop ontbreken in de nummering hoofdstuk XXIX en hoofdstuk XXX. Deze foutieve nummering is hier gehandhaafd.
Voor kennelijke fouten die aan mijn waarneming zijn ontsnapt, hou ik me aanbevolen.
Vilan van de Loo